Drie kaarsjes voor haar

Terwijl er nog een slinger voor de verjaardag van haar zusje – die vier weken geleden 1 jaar werd – in de keuken hangt, ben ik al een hele tijd bezig met haar grote dag. En als ik er even niet mee bezig ben, is zij degene die me er direct weer aan herinnert. “Mama, ben ik al jarig?” vraagt ze me elke ochtend, terwijl ze heel nauwkeurig 3 vingertjes in de lucht steekt en me met haar prachtige, blauwe ogen vol verwachting aankijkt.

“Als oma Bomma er is, ben je jarig liefje!”, hoor ik mezelf al een tijdje antwoorden. Oma Bomma, mijn lieve mama, die ik al 7 maanden niet meer heb gezien.

Bij haar eerste verjaardag in Antwerpen - en bij de eerste verjaardag van haar zusje een paar weken geleden – ging ik in gedachten veel terug naar de geboorte, de dagen en uren ervoor, de eerste dagen erna. Ik stond stil bij het eerste jaar, waarin zoveel veranderde en gebeurde.

Bij zowel haar tweede als deze verjaardag is het anders merk ik nu. Het terugblikken krijgt een minder gedetailleerde vorm. Alsof het verstrijken van de tijd minder tastbaar is dan in dat eerste jaar. Ik kan mijn vinger er niet goed op leggen en vraag me af of ik het erg vind dat het me niet lukt.

Zo graag wil ik begrijpen wat ik denk en voel. Het rond maken in mijn hoofd, zodat ik het kan afronden en kan plaatsen. Maar dit blijft iets ongrijpbaars voor me. De tijd. Die zo’n andere betekenis heeft gekregen sinds ik moeder ben. De tijd die zo hard voorbijvliegt, dat het me soms naar de keel grijpt. Als ik haar zie rondrennen, zie hoe snel ze zich ontwikkelt, haar Engels hoor praten en soms Google moet gebruiken omdat ik zelfs niet weet wat een Engels woord betekent dat ze gebruikt. Wanneer ik haar haartjes kam en me opeens besef hoe lang ze al zijn. Wanneer ik voel hoe zwaar ze wordt als ik haar draag. Wanneer ze mij op dingen wijst met haar veel te lieve stemmetje.

De tijd die ik op andere momenten wel vooruit kan duwen, omdat de nacht te kort was en de dag echt veel te lang is. Omdat het eenzaam kan zijn, wanneer “Nederland gaat slapen” en ik – 9 uur vroeger – nog een hele dag moet, alleen met de meisjes. Maar dan is zij er altijd, om me terug te halen naar het hier en nu. Waar voor haar alles in het verleden tot “gisteren” behoort, en alles in het heden “morgen” is, blijft er in het midden alleen “nu” over.

Waar je zo enorm de verantwoordelijkheid voelt je kinderen van alles bij te brengen en te leren, is er ook telkens dat besef van de spiegel die zij je voorhouden. Het besef dat zij jou zoveel leren. Dingen waarvan je je niet bewust was, dingen waar je soms aan herinnert moet worden. Dingen waarvan je niet wist dat je ze kon. Alsof je met het moeder zijn, niet alleen je eigen kinderen leert kennen, maar ook jezelf. Misschien wel een nieuwe versie van jezelf. Een nieuwe identiteit die je je eigen maakt, met hen aan je zijde.

Terwijl ik haar kamertje opruim, haar hele rij knuffels in haar ledikantje recht zet, maakt het idee dat dit bedje deze week zal veranderen me weemoedig. De spijlen aan de voorkant gaan er af en haar slaapzak gaat plaats maken voor een dekbed. Hoe leuk alle mijlpalen ook zijn, zo dubbel zijn ze ook. En ik weet nu al, dat ik - met mijn veel te emotionele hart - daar nooit aan zal wennen.

Ik ga zitten in de stoel die in de hoek van haar kamertje staat. De stoel waar ik al ontelbaar veel uren in heb doorgebracht en nog in doorbreng. De stoel waar alle boekjes worden gelezen voor bedtijd, maar bovenal de plek waar een van ons altijd zit tot ze in slaapt valt. Iets dat we al jaren doen, omdat het haar helpt. Voor sommige ouders ondenkbaar, voor ons ondenkbaar om het niet gedaan te hebben en niet te doen. Haar die geborgenheid geven die haar zo helpt, is het mooiste dat ik haar kan geven. Wanneer zij aangeeft dat het niet meer nodig is, zal ik met opgeheven hoofd meegaan in een nieuwe dynamiek.

“Mama, ik kon je niet vinden, ben je in mijn kamer aan het spelen?”. Terwijl ze me dit vraagt, kruipt ze bij me op schoot. Haar lange benen over de mijne en haar hoofdje in mijn nek. Ik streel haar haartjes en kus haar handje. En zo zitten we een tijdje. We praten niet. Een beeld dat van alledag is. Zij en ik, al 3 jaar lang samen. Slechts 3 nachten was ik zonder haar. Dat is een gemiddelde van 1 nacht per jaar, besef ik me. En terwijl ik me dit bedenk, sluit ik mijn ogen en duw ik mijn neus nog dieper in haar blonde haartjes.

Als ik me die avond afvraag wat ze op haar schooltje gaat trakteren, besef ik me dat ik als moeder in een nieuw tijdperk ben beland. Traktaties, een verlanglijstje en een klein kinderfeestje, waarbij ze haar 5-jarige Amerikaanse vriendinnetje wil uitnodigen met wie ze het allerliefste speelt, waarbij ik soms mijn hart vasthou omdat ze zonder enige rem in zich, zowel verbaal als fysiek volledig aan haar gewaagd is.

Ik sta stil voor de agenda die op de ijskast hangt, en tel als een klein kind de dagen. 1,2,3,4.. Nog 4 nachten en ze is jarig. Nog 4 nachten en ze is er. Mama. Mijn mama, die net als ik nu, er de eerste jaren van mijn leven elke dag was. Mijn mama die net als ik nu, bij me bleef als ik niet kon slapen. Die net als ik, er al die jaren elke nacht een paar keer uit ging voor haar dochter. Mijn mama die ik zoveel meer mis dan ik toe laat, uit bescherming voor mijn hart.

Mijn mama, die haar dochter ruim 30 jaar later naar de andere kant van de wereld zag verhuizen. Die gedachte geeft me een verdrietig gevoel. Dat is een nu nog ondenkbaar idee dat hopelijk bij mijn dochters niet aan de orde zal zijn. Zo ver weg zijn van ze, voor zo lang. Mijn arme mama.

Maar de gedachte van haar bijna hier, vervult mijn hart direct als een warm bad. De glimlach die op mijn gezicht verschijnt is er eentje van een en al dankbaarheid. Dat zij er is, in goede gezondheid. Al is het aan de andere kant van de wereld, ze is er. Ik kan haar bijna weer vasthouden en ruiken. Wat een geluk heb ik.

Als ik het gezicht van mijn jarige, liefste schatje in mijn hoofd oproep; zij, knuffelend met mijn moeder, op het vliegveld van Los Angeles, vangt mijn dankbare glimlach een traan op. Hoeveel slingers we ook ophangen, hoe groot haar taart ook zal zijn, hoeveel cadeaus ze van haar verlanglijst ook zal krijgen; deze verjaardag wordt er sowieso eentje om nooit meer te vergeten.